Het capaciteitstarief is geen extra kost, maar een manier om de nettarieven te berekenen. Dat gebeurt niet enkel op basis van je verbruik, maar ook op basis van je maximale verbruik op eenzelfde moment. Sinds 2023 probeert de VREG zo om piekverbruik te ontraden, en het net zo weinig mogelijk te belasten. De impact van het capaciteitstarief wordt steeds voelbaarder. Hoe hou je je energiefactuur onder controle?
De nettarieven zijn fiks gestegen
Hoewel ook de distributienettarieven voor aardgas gestegen zijn tegenover 2024, zijn vooral die voor elektriciteit fors toegenomen. Als redenen haalt Fluvius de 80% duurdere transmissienettarieven van Elia aan; de hoge rentes op de financiële markten; de investeringen die nodig zijn om het elektriciteitsnet klaar te maken voor de toekomst; en het feit dat de distributienetbeheerders groenestroomcertificaten moeten aankopen tegen de gegarandeerde minimumprijs (en daarvoor in de Vlaamse begroting geen compensatie voorzien is).
VITO, de Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek, becijferde de financiële impact. Het vertrok daarvoor van een gezin dat 3.500 kWh elektriciteit per jaar verbruikt en een gemiddelde maandpiek heeft van 4,26 kW. Zo’n huishouden zal in 2025 gemiddeld € 483 aan nettarieven betalen, inclusief btw. Dat is 33% meer dan vorig jaar, wat overeenkomt met een stijging van € 120.1
Hoe bereid je je voor?
Gelukkig zijn er manieren om de impact van het capaciteitstarief te beperken.
- Spreid je verbruik
Een grootverbruiker zoals je elektrische wagen kan flinke pieken veroorzaken. Je koppelt hem dus beter niet aan de laadpaal terwijl er andere energie-intensieve toestellen draaien, zoals je droogkast. Maak er een gewoonte van om je auto ’s nachts op te laden. Ook zonder grote verbruikers is het trouwens slim om je energieverbruik te spreiden. Probeer de wasmachine bijvoorbeeld niet tijdens het koken te gebruiken. Zo hou je je pieken onder controle.
- Meten is weten
Als je een digitale meter hebt, kan je je pieken checken via mijn.fluvius.be, en je gedrag aanpassen. Slimme apparaten zijn daarbij een handige bondgenoot. Denk aan:
- slimme stekkers die je op afstand bedient.
- slimme thermostaten waarmee je je verwarming efficiënt instelt.
- uitstelknoppen op je (vaat)wasmachine en droogkast.
- een warmtepomp of boiler met slimme sturing, zodat die toestellen hun werking afstemmen op andere apparaten, en tijdelijk hun vermogen verminderen wanneer er nog energieverslinders actief zijn.
Al die technologieën helpen je om je energiegebruik beter te spreiden.
- Zonne-energie? Direct gebruiken
Heb je zonnepanelen? Dan kan je wél meerdere elektrische toestellen tegelijkertijd gebruiken zonder er een financiële kater aan over te houden – tenminste, als je dit doet terwijl je panelen volop energie produceren. Dat is meestal ‘s middags. Dit systeem noemen we ook wel zelfverbruik.
Klaar voor de toekomst
Zonder de juiste aanpak kan het capaciteitstarief, in combinatie met de gestegen nettarieven, leiden tot een hogere energiefactuur. Door je verbruik te meten, slimme apparaten te gebruiken en je energieconsumptie te spreiden, kan je de impact beperken. Met deze tips ben je er klaar voor!
1 https://emis.vito.be/nl/artikel/vreg-keurt-distributienettarieven-2025-goed
