Een warmtepomp is de afgelopen jaren uitgegroeid tot een populaire keuze voor wie duurzaam wil verwarmen. Uit cijfers van Climafed, de Belgische federatie voor klimaattechnologieën, blijkt dat er in 2023 maar liefst 68% meer warmtepompen verkocht werden dan in 2022. Het Vlaams Energie- en Klimaatagentschap becijferde dan weer dat er warmtepompen werden geplaatst in de helft van de nieuwe woningen in 2021, terwijl dat in 2020 nog maar bij één op de drie woningen het geval was.
Maar is een warmtepomp installeren voor iedereen de juiste oplossing? We zetten de voor- en nadelen op een rij, zodat je zelf kan beslissen of je ervoor gaat of niet.
Wanneer kiezen voor een warmtepomp?
Of een warmtepomp een slim idee is, hangt sterk af van je woning. Heb je een goed geïsoleerd huis of ben je bezig met een nieuwbouwproject? Dan is een warmtepomp het overwegen waard. Het systeem haalt namelijk warmte uit de lucht, de grond of het water en zet die om in energie voor de verwarming van je woning en sanitair water. Dat werkt efficiënt, maar het rendement is pas optimaal als je huis geen grote warmteverliezen heeft en voorzien is van aangepaste radiatoren, ventilo-convectoren, vloer- of muurverwarming. Voor oudere, slecht geïsoleerde woningen is een warmtepomp vaak minder geschikt.
De voordelen op een rij …
Een warmtepomp is een bijzonder efficiënt beestje. Voor elke kWh die het verbruikt, wekt het er zelf 4 tot 5 op. Dit is goed voor een zogenaamde “Coefficient of Performance” of COP-waarde van 4 tot 5 (tegenover 0,9 tot 1 voor de meeste cv-ketels).
Verder vormt een warmtepomp een milieuvriendelijke keuze. Het toestel haalt namelijk tot 80% van zijn energie uit de natuur, wat je ecologische voetafdruk gevoelig verkleint. Voor de overige 20% steunt een warmtepomp op elektriciteit, wat eigenaars van zonnepanelen een mooie kans geeft om hun zelfverbruik te verhogen. Daarnaast kan je op lange termijn flink besparen op je energiefactuur. De Vlaamse overheid reikt ook premies uit die de initiële investering wat draaglijker maken – jammer genoeg niet meer voor nieuwbouwwoningen, maar wel nog voor renovaties.
De aanwezigheid van een warmtepomp verbetert de EPC-waarde van je woning, wat de verkoopwaarde verhoogt. Bovendien ben je meteen klaar voor de steeds strengere duurzaamheidswetgeving. Last but not least: heel wat warmtepompen verwarmen je woning niet alleen, maar doen in de zomer ook dienst als airco. Let wel op: om een premie te krijgen voor een warmtepomp met zo’n actieve koeling, moet die aan extra voorwaarden voldoen.
… en de nadelen
Een van de grootste drempels blijft de hoge aankoop- en installatiekost – al wordt die natuurlijk deels goedgemaakt door het gunstige effect op je energiefactuur. Verder warmt een warmtepomp je huis wat langzamer op dan een cv-ketel. Ook dit nadeel moeten we meteen nuanceren, want daar tegenover staat dat de temperatuur makkelijker constant blijft.
Een warmtepomp installeren: doen of niet?
Als je op de volgende twee vragen “ja” antwoordt, is een warmtepomp wellicht een goed idee voor jou: “Ben je op zoek naar een groene investering?” en “En is je huis geschikt voor een warmtepomp?” Om uitsluitsel te krijgen over die laatste vraag, is de zogenaamde 55-gradentest een handig hulpmiddel. Als je je huidige verwarmingsketel op 55 °C zet, en je woning daarmee in de winter warm genoeg blijft, dan ligt de weg open voor een warmtepomp.
