Categorieën
Energie uitgelegd Energiemarkt

Zo hou je het capaciteitstarief (en je factuur) onder controle

Het capaciteitstarief is geen extra kost, maar een manier om de nettarieven te berekenen. Dat gebeurt niet enkel op basis van je verbruik, maar ook op basis van je maximale verbruik op eenzelfde moment. Sinds 2023 probeert de VREG zo om piekverbruik te ontraden, en het net zo weinig mogelijk te belasten. De impact van het capaciteitstarief wordt steeds voelbaarder. Hoe hou je je energiefactuur onder controle?

De nettarieven zijn fiks gestegen

Hoewel ook de distributienettarieven voor aardgas gestegen zijn tegenover 2024, zijn vooral die voor elektriciteit fors toegenomen. Als redenen haalt Fluvius de 80% duurdere transmissienettarieven van Elia aan; de hoge rentes op de financiële markten; de investeringen die nodig zijn om het elektriciteitsnet klaar te maken voor de toekomst; en het feit dat de distributienetbeheerders groenestroomcertificaten moeten aankopen tegen de gegarandeerde minimumprijs (en daarvoor in de Vlaamse begroting geen compensatie voorzien is).

VITO, de Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek, becijferde de financiële impact. Het vertrok daarvoor van een gezin dat 3.500 kWh elektriciteit per jaar verbruikt en een gemiddelde maandpiek heeft van 4,26 kW. Zo’n huishouden zal in 2025 gemiddeld € 483 aan nettarieven betalen, inclusief btw. Dat is 33% meer dan vorig jaar, wat overeenkomt met een stijging van € 120.1 

Hoe bereid je je voor?

Gelukkig zijn er manieren om de impact van het capaciteitstarief te beperken.

  1. Spreid je verbruik 

Een grootverbruiker zoals je elektrische wagen kan flinke pieken veroorzaken. Je koppelt hem dus beter niet aan de laadpaal terwijl er andere energie-intensieve toestellen draaien, zoals je droogkast. Maak er een gewoonte van om je auto ’s nachts op te laden. Ook zonder grote verbruikers is het trouwens slim om je energieverbruik te spreiden. Probeer de wasmachine bijvoorbeeld niet tijdens het koken te gebruiken. Zo hou je je pieken onder controle.

  1. Meten is weten

Als je een digitale meter hebt, kan je je pieken checken via mijn.fluvius.be, en je gedrag aanpassen. Slimme apparaten zijn daarbij een handige bondgenoot. Denk aan:

  • slimme stekkers die je op afstand bedient.
  • slimme thermostaten waarmee je je verwarming efficiënt instelt.
  • uitstelknoppen op je (vaat)wasmachine en droogkast.
  • een warmtepomp of boiler met slimme sturing, zodat die toestellen hun werking afstemmen op andere apparaten, en tijdelijk hun vermogen verminderen wanneer er nog energieverslinders actief zijn.

Al die technologieën helpen je om je energiegebruik beter te spreiden.

  1. Zonne-energie? Direct gebruiken

Heb je zonnepanelen? Dan kan je wél meerdere elektrische toestellen tegelijkertijd gebruiken zonder er een financiële kater aan over te houden – tenminste, als je dit doet terwijl je panelen volop energie produceren. Dat is meestal ‘s middags. Dit systeem noemen we ook wel zelfverbruik.

Klaar voor de toekomst

Zonder de juiste aanpak kan het capaciteitstarief, in combinatie met de gestegen nettarieven, leiden tot een hogere energiefactuur. Door je verbruik te meten, slimme apparaten te gebruiken en je energieconsumptie te spreiden, kan je de impact beperken. Met deze tips ben je er klaar voor!

1 https://emis.vito.be/nl/artikel/vreg-keurt-distributienettarieven-2025-goed

Categorieën
Energiemarkt

Het nachttarief verdwijnt: ontdek wat dat voor jou betekent

Het uitsluitend nachttarief, ook wel het exclusief nachttarief genoemd, wordt afgebouwd. De nettarieven die momenteel worden gehanteerd omvatten zowel netkosten, waarvoor de nachttariefkorting volledig is afgebouwd, als kosten voor openbare dienstverplichtingen. Deze laatste kosten zijn de afgelopen jaren stapsgewijs verminderd en zullen volledig verdwijnen tegen 2028.. Hier lees je meer over de impact op je energiefactuur.

Exclusief nachttarief versus dag- en nachttarief

Het exclusief nachttarief wordt vaak verward met het tweevoudig uurtarief of het dag- en nachttarief. Het verschil is dat het uitsluitend nachttarief wordt gemeten met een meter die alleen ‘s nachts werkt, en dus niet alternerend met een dagmeter zoals bij het dag- en nachttarief.

Een zogenaamde meter “uitsluitend nacht” is actief tussen 22.00 en 7.00 uur tijdens de week, 24/24 in het weekend en op feestdagen. Hij meet het verbruik van elektrische apparaten die alleen ‘s nachts werken, zoals een accumulatieverwarming of een accumulatieboiler. Die toestellen warmen op terwijl je slaapt en geven hun warmte overdag weer af.

Waarvoor het exclusief nachttarief diende

Zo’n veertig jaar geleden wilde de overheid consumenten aanmoedigen om ‘s nachts het overschot aan elektriciteit weg te werken dat de kerncentrales produceren. Die centrales stoppen namelijk niet met werken als wij onder de wol kruipen, waardoor er nood was aan een manier om vraag en aanbod tijdens de nachtelijke uren beter op elkaar af te stemmen. Enter: een systeem van kortingen via het exclusief nachttarief.

Waarom het nachttarief verdwijnt

Omdat we steeds meer op zonne-energie en andere hernieuwbare bronnen leunen, zitten we eerder overdag dan ‘s nachts met energieoverschotten. Het capaciteitstarief past perfect in dit plaatje.

In die veranderde context duikt verder het argument op dat de distributienetbeheerder voor nachtelijk verbruik evenveel kosten heeft als voor verbruik overdag. Met andere woorden: de uitgaven om het elektriciteitsnet aan te leggen, te beheren en te onderhouden blijven gelijk, ongeacht het tijdstip waarop jij bijvoorbeeld je boiler of je verwarming laat draaien.

Omdat het niet helemaal correct is dat eigenaars van een exclusieve nachtmeter minder bijdragen aan de dienstverlening van de netbeheerder, nam de overheid dus maatregelen om het nachttarief af te bouwen. Sowieso hebben steeds minder mensen een elektrische accumulatieverwarming of een accumulatieboiler, en maken meters “uitsluitend nacht” nog maar een heel klein percentage van het totale aantal meters uit.

Beperkte impact op de energiefactuur

Dat het exclusief nachttarief verdwijnt, heeft gelukkig minder impact op je energiefactuur dan je misschien zou denken. Je factuur bestaat uit de kosten voor energie (dit bedrag is voor je energieleverancier), de netkosten (dit bedrag stort je energieleverancier door naar de netbeheerder), de heffingen, en de btw en taksen (die sommen zijn bestemd voor de overheid). De beslissing om het uitsluitend nachttarief terug te schroeven, heeft alleen een impact op het tweede type kosten, de nettarieven, die zo’n 23% van je factuur uitmaken.

Minder gedoe met één helder tarief

Aangezien het verdwijnen van het nachttarief enkel de nettarieven en niet de elektriciteitskosten beïnvloedt, kunnen leveranciers nog altijd andere prijzen hanteren voor je dag-, nacht- en uitsluitend nachtverbruik. Tenminste, tot 2028, want daarna zal het niet meer mogelijk zijn om het uitsluitend nachtverbruik apart te meten.

Vind je dit behoorlijk complex, en weet je niet goed waar je aan toe bent met zo’n systeem? Daar volgen we je helemaal in. Daarom kiezen we bij Energie.be voor één helder tarief, jaar na jaar. Zo geven we jou gemoedsrust.

Bereken vrijblijvend wat dat voor jou inhoudt.