Elektriciteit - Energie.be

Energieprijs of tarief

De energieprijs of het tarief is de prijs die je leverancier aan jou aanrekent voor je energie. Heb je een vast contract, dan bepaalt je leverancier de vaste energieprijs door een marge te nemen op de voorspelde marktprijs voor het volgende jaar. Deze prijs per kWh blijft dan voor een jaar hetzelfde.

Heb je een variabel contract, dan volgt de energieprijs de marktprijs en werkt je leverancier met de tariefformule “prijs per kWh = a * X + b”. Je leverancier bepaalt de parameters “a” en “b”. Die blijven voor de duur van je contract hetzelfde en kan je steeds terugvinden op jouw tariefkaart. De “X” weerspiegelt de marktprijs. Het is de zogenaamde indexatieparameter. “X” verandert elke maand bij Energie.be, dus jouw energieprijs ook.

Het totaalplaatje: de all-inprijs

De energieprijs is helaas nog niet alles wat jij betaalt. Er komen nog nettarieven, heffingen voor groene stroom, en taksen en accijnzen bij. Deze kosten zijn voor elke leverancier hetzelfde en vind je terug op je tariefkaart die je bij “Mijn account – Jouw contracten” kan terugvinden in de klantenzone.

De nettarieven gebruikt netbeheerder Fluvius om het net te onderhouden en de energie tot aan jouw deur te krijgen. De tarieven verschillen per regio en houden onder andere rekening met het capaciteitstarief en prosumententarief.

De heffingen voor groene stroom zijn kosten die je leverancier aanrekent voor het voorzien van groene stroom en warmtekrachtkoppeling. Als jij groene stroom krijgt, moet je leverancier namelijk groenestroomcertificaten aankopen die garanderen dat je elektriciteit van groene oorsprong is.

Tot slot zijn er nog de taksen en accijnzen die je als consument moet betalen en via jouw energieleverancier worden doorgerekend.

Wanneer je al deze elementen optelt, kom je aan de effectieve prijs die jij betaalt voor jouw elektriciteit en gas.

Denk jij bij een elektriciteitscentrale vooral aan dampende schoorstenen en gigantische koeltorens? Dan verdient dat beeld een kleine update. Vandaag gaat het eerder om een netwerk van apparaten zoals laadpalen, windturbines en zonnepanelen. Die laatste hebben in België in totaal al een productiecapaciteit van 10 gigawatt, wat ongeveer zoveel is als de capaciteit van 10 kerncentrales. Meer groene energie kunnen we alleen maar aanmoedigen. En toch brengt de nieuwe situatie ook uitdagingen met zich mee, zoals stroomtekorten en -overschotten die kunnen leiden tot blackouts. Ontdek hoe je met zelfverbruik de risico’s kan helpen indijken.

Jouw verbruik als ‘eenden-curve’

Elke dag heeft je huishouden een bepaalde elektriciteitsbehoefte. ‘s Ochtends sta je op, zet je koffie en maak je ontbijt, wat energie kost. Daarna ga je naar je werk en daalt je verbruik. Stel dat je zonnepanelen hebt, dan is dit het moment waarop die net het meeste produceren, omdat er volop zonlicht is. Ze wekken meer op dan je verbruikt. Het overschot wordt terug op het net gezet, tegen het injectietarief. Na het werk kom je thuis, laad je misschien je elektrische auto op, en maak je het avondeten klaar. Je energieverbruik schiet dan flink omhoog.

Als je dit dagelijkse patroon op een grafiek zet, heeft de curve iets weg van een eend: de kleine verbruikspiek ‘s ochtends is de staart, de daling doorheen de dag vormt het lijf, en de grote piek ‘s avonds creëert de nek. In een ideale wereld is je curve echter volledig vlak.

Waarom de curve vlak moet zijn

Als één huishouden de eenden-curve zou volgen, zou er geen probleem zijn. Maar als iedereen volgens dit patroon leeft, kan het elektriciteitsnet overbelast raken. Het net is niet gemaakt voor zo’n pieken en dalen in verbruik – die trouwens niet alleen op dag-, maar ook op seizoensniveau spelen. In de zomer produceren zonnepanelen, kerncentrales en windturbines namelijk veel energie, vaak zelfs meer dan nodig is. In de vakantiemaanden verbruiken bedrijven en gezinnen nu eenmaal minder. In de winter loeren stroomtekorten dan weer om de hoek.

Dat stroomtekorten geen goede zaak zijn, weet iedereen. Maar ook stroomoverschotten zijn slecht nieuws. We kunnen het surplus om te beginnen niet altijd opslaan. En niet alleen gaat er energie verloren; als het overschot té groot wordt, kan dit het elektriciteitsnet uit balans brengen. Een mogelijk gevolg is dat grote zonnedaken of windparken tijdelijk stilgelegd moeten worden. De productie en het verbruik van elektriciteit moeten voortdurend in balans zijn (en dus een vlakke curve creëren), anders riskeren we blackouts.

Je steentje bijdragen met zelfverbruik

Wanneer de elektriciteitscentrales zouden uitvallen heeft Elia, de beheerder van het Belgische transmissienet voor elektriciteit, een plan B klaar met alternatieve energiebronnen. Maar voorkomen is natuurlijk beter dan genezen. Een deel van de stroomoverschotten aan buurlanden verkopen is een mogelijke oplossing. Het probleem is dat zij voor dezelfde uitdagingen staan, en we daarom van deze piste geen wonderen mogen verwachten.

Als eigenaar van zonnepanelen kan je gelukkig ook twee belangrijke dingen doen:

Het allerbeste is om zoveel mogelijk van je zelfopgewekte energie direct te consumeren. Zelfverbruik ontlast het elektriciteitsnet, vermindert stroomoverschotten én helpt jou om te besparen. De goedkoopste energie is degene die je zelf hebt geproduceerd.
Komt het vaak voor dat je je opgewekte energie niet meteen kan inzetten? Dan is een thuisbatterij ideaal. Die slaat de overtollige stroom op, zodat je die later kan gebruiken.

Heb je bijvoorbeeld zonnepanelen en een elektrische auto? Probeer dan je wagen (een echte grootverbruiker van elektriciteit) op te laden als de zon schijnt. Zo bespaar je niet alleen op de laadkosten, maar gebruik je ook meteen de stroom die je opwekt.

Ook zonder zonnepanelen

Voor wie geen zonnepanelen heeft, geldt logischerwijs evengoed de regel dat je het best stroom verbruikt overdag, op het moment dat er veel groene energie geproduceerd wordt. Een evenwichtiger elektriciteitsnet en een succesvolle energietransitie: het hangt van ons allemaal af!

Groothandelsprijs of marktprijs