energieverbruik - Energie.be

Potten die pruttelen, de microgolfoven die z’n inhoud ijverig in rondjes stuurt, de koelkast die gevuld is met lekkers, … Je keuken is op haar best als ze bruist van het leven. Maar al dat ‘leven’ verbruikt natuurlijk wel wat. In deze blog ontmaskeren we de grootste energievreters en geven we je tips om energie te besparen in de keuken.

Koelkast met vriesvak

Wellicht prijkt in jouw keuken een koelkast met vriesvak, of een zogenaamde koel-vriescombinatie. Onmisbaar, maar ook een echte grootverbruiker. Zeker wanneer jouw exemplaar op leeftijd is, kan je veel besparen door te kiezen voor een zuiniger model. Een koel-vriescombinatie met energielabel E en iets meer dan 250 liter koelruimte en 120 liter vriesruimte verorbert al snel ruim 250 kWh per jaar en kost je zo’n 120 euro aan elektriciteit, terwijl je voor dezelfde koelkast- en vriesinhoud met energielabel A op iets meer dan 100 kWh per jaar landt. Dat is, je ziet het al, minder dan de helft. Op een jaar betekent dat een prijsverschil van bijna 70 euro.

Verbruik van je vaatwasser

De meeste moderne keukens zijn uitgerust met een afwasmachine. Maar het verbruik van zo’n vaatwasser loopt al snel op. Een machine met energielabel A heeft voor één wasbeurt ongeveer 1 kWh elektriciteit nodig, en eentje met label C of D tussen 1,4 en 1,5 kWh. Als we uitgaan van 200 wasbeurten per jaar, levert dat een verschil op van bijna 40 euro.

En je kan nog meer energie besparen door:

je vaatwasser zo vol mogelijk te stoppen,
je vaat niet eerst af te spoelen,
het toestel op eco-stand te zetten
en je machine zo’n 4 keer per jaar te ontkalken door er azijn in te gieten (kalkaanslag verkleint het rendement).

Laat je trouwens niets wijsmaken: een vaatwasser verbruikt altijd minder water dan afwassen met de hand. Voor de eerste optie heb je tussen de 10 en 20 liter water nodig en voor de tweede gemiddeld 25 liter (warm en koud).

Koken op gas of elektriciteit?

Het verbruik van de derde ‘boosdoener’, de kookplaat, hangt voornamelijk af van de energiebron. Voor het gemiddelde gasfornuis mag je rekenen op zo’n 380 kWh per jaar, ook al omdat er heel veel warmte verloren gaat. Zo’n 60% van de hitte gaat naar je potten, terwijl dat bij een inductievuur maar liefst 90% is. Dit is wel de goedkoopste optie met een energiekost van 50 euro per jaar.

Een elektrische kookplaat van gietijzer verbruikt al aanzienlijk minder dan een gasvuur (260 kWh/jaar), maar heeft wel de hoogste energiekost van bijna 120 euro. Een keramisch fornuis scoort beter, met 225 kWh per jaar. En een inductiekookplaat doet daar nóg een paar kWh af, met een jaargemiddelde van ongeveer 175 kWh, wat komt op een energiekost van slechts 80 euro per jaar

Omdat gas goedkoper is, bespaar je het meest met de switch van een elektrisch naar een gasfornuis, maar dat is uiteraard niet vanzelfsprekend en ook niet per se milieuvriendelijker. Overstappen van een gewoon elektrisch fornuis naar een inductiefornuis is wél haalbaar en milieuvriendelijk, en je spaart er op jaarbasis zo’n 40 euro mee uit.

Niet allemaal tegelijk!

Sinds de invoering van het capaciteitstarief op 1 januari 2023 speelt er nog een laatste factor mee voor je energiekosten. Keukenapparaten met een groot vermogen wegen namelijk door in je piekverbruik. Je ijskast en diepvriezer staan natuurlijk continu aan, maar het is een goed idee om het gebruik van je vaatwasser, fornuis en magnetron een beetje te spreiden.

Jaarafrekening bij variabel tarief

Het vertrekpunt voor de jaarlijkse afrekening zijn je meterstanden. Door te kijken naar het verschil met het jaar ervoor, weten we precies hoeveel je verbruikt hebt. Bij een vast tarief is het dan een kwestie van dat cijfer vermenigvuldigen met jouw vaste prijs per kWh – et voilà, de berekening is rond.

Bij een variabel tarief is er natuurlijk geen vaste prijs per kWh, maar volgen we de evolutie van de prijzen op de energiemarkt. We moeten dus op een andere manier becijferen hoeveel energie je gedurende een bepaalde maand hebt verbruikt en wat de prijs per kWh op dat moment bedroeg. Enter: het verbruiksprofiel voor elektriciteit en gas.

Verbruiksprofiel voor elektriciteit en gas

De Federatie van Elektriciteits- en Gasnetbeheerders in België, Synergrid, creëerde verbruiksprofielen waarmee wij als leverancier kunnen kan nagaan hoe je verbruik van een bepaalde periode (de maand mei, bijvoorbeeld) zich verhoudt tot je totale jaarverbruik. Daarbij speelt onder meer het verschil tussen weekdagen, feestdagen en weekends mee, maar ook het verschil tussen winter en zomer.

Voor exclusieve nachtmeters hanteert de distributienetbeheerder synthetische lastprofielen. Die worden ook wel Synthetic Load Profiles of SLP’s genoemd. Naast de kalender houden die profielen rekening met historische gegevens. Het synthetische lastprofiel “S22” is bijvoorbeeld “een verbruiksprofiel van een huishoudelijke verbruiker met een nacht-dagverhouding >= 1,3. Mensen met accumulatieverwarming (met exclusief nachtmeter) worden doorgaans binnen dit profiel genomen.”¹

Voor alle andere consumenten gelden er reële lastprofielen of Read Load Profiles (RLP’s). Die zijn gebaseerd op de echte verbruiksgewoontes van een groep consumenten. Jouw RLP is met andere woorden afgeleid van de energieverdeling per maand van de gemiddelde consument die een profiel heeft dat lijkt op dat van jou.

Wat met maandelijkse afrekeningen?

Wie beslist om over te stappen op het systeem van maandelijkse afrekeningen, krijgt elke maand een factuur voor het werkelijke verbruik gedurende die periode. Je hebt dus geen voorschotfactuur meer nodig, en ook de verbruiksprofielen om je verbruik te verdelen, verliezen hun nut.